Çocuk beslenmesi

Bebeklik, oyun çocuğu ve ergenlik olarak üç dönemde incelenmektedir. Doğumdan itibaren “ilk altı ay tek başına anne sütü ile beslenme” tüm sağlık otoriteleri tarafından kabul edilmektedir. Bu dönemde su dâhil başka sıvı veya katı gıdalar verilmez ancak gerektiğinde damla, şurup (vitamin, mineral, ilaç) alınabilir. Anne sütünün olmadığı veya verilemediği hastalıklarda Bebek sütleri (formüla) çocuğun kabul edilebilirliğine göre seçilerek verilmelidir. 6 aydan sonra tek başına anne sütünün artık yetmediği için bu dönemde besinsel gereksinimleri karşılamak için anne sütü ile birlikte anne sütü dışındaki gıdaların verilmesi gerekmektedir. Bu döneme tamamlayıcı beslenme dönemi denir. Anne sütü 2 yaş ötesine uzayabilse de tamamlayıcı beslenme dönemi 6-23 ay arasındaki dönemdir Okul çağı çocuklarının yeterli ve dengeli beslenmesi; büyüme ve gelişmenin ideal olarak sağlanmasını, vücut direncinin gelişmesini, okul başarısının artmasını sağlar. Ayrıca okul çağı, beslenme alışkanlıklarının kazanıldığı dönem olması nedeniyle de önemlidir. Okul çağı çocuğun toplum yaşamına bilinçli olarak katıldığı 6-12(14)* yaşları, adölesan çağ (ergenlik) ise çocuğun çocukluktan erişkinliğe geçiş yaptığı 13-18(19)* yaş grubunu kapsar. Çağımızda düşük beslenme değeri olan doymuş yağ, şeker ve tuz içeriği yüksek, posa ve bazı vitamin ve mineraller açısından yetersiz ürünlerin pazarlanmasını ve pazar erişiminde artışı sağlamış, böylece bu ürünlerin tüketimlerini de arttırmıştır. Bu ürünlerin tüketimi kötü beslenmeye bağlı artan hastalıklar ve yaşam kalitesinin bozulmasına neden olmaktadır.

Çocuk büyüme geriliği, kilo alamama

Besin içeriğinin yetersiz veya dengesiz oluşu büyüme-gelişmeyi, savunma sistemini etkilemekte enfeksiyon hastalıklarına yatkınlığa ve hastalık sürelerinin uzamasına sebep olmaktadır. Çocukların üç aydan daha uzun süre beslenme bozukluğunun etkisinde kalması kronik malnütrisyon olarak tanımlanır ve bu durum önlenmezse kalıcı büyüme-gelişme geriliği’ne sebep olabilir. Ek beslenmenin dört aydan önce başlatılması veya uygun olmayan içerikle yapılması büyüme geriliği gelişimi için ilk risk faktörüdür. Diğer risk faktörleri; yetersiz günlük besin alımı, uygunuz beslenme biçimi, yetersiz hijyen ve buna bağlı artan enfeksiyon hastalıkları, anne eğitiminin yetersizliği, ailenin kalabalık olması ve yoksulluktur. En önemli sebep yeterli bilgi sahibi olunmamasıdır. Doğum yaşına göre küçük veya düşük doğum ağırlığıyla doğan bebeklerin ayrı bir kategoride değerlendirilmesi gereklidir.

Çocuk beslenme bozuklukları

Çocukluk çağında iştahsızlık ve yeme-beslenme problemleri sıklığı, sağlıklı ve normal gelişen çocuklarda %25-50, gelişme geriliği olan çocuklarda %33-90 oranındadır. 5122 anne- bebeği ile yapılan çalışmada ilk 1 yaşta çocukların 1/3’ünde yeme bozukluğu olduğu belirtilmiş. Öyküde; ne, nasıl, ne kadar yiyor - yediriliyor? Sorgulanır İştahı - açlık hissi – besinlere olan ilgisi (3 günlük diyet listesi) Seçici beslenme, uzun süreli gıda reddi Öğünü nerede, nasıl, ne kadar sürede tamamladığı Yaşa uygun beslenme araçlarıyla bağımsız beslenmenin gerçekleşmemesi Gece beslenme alışkanlığı Uzamış biberon beslenmesi varlığı Kıvamlı gıdaya geçmede gecikme Beslenme sırasında öğürme, kusma, ağızda tutma davranışı

Çocuk iştahsızlık ve yutma sorunları

İştah bir besine karşı duyulan yeme isteğidir, vücudun metabolik ihtiyaçları ve büyümenin sağlanması için gereken enerji ve besin öğelerinin alınmasını sağlar. Besin alımı ve enerji tüketimi arasındaki denge iştah ve açlık-tokluk hissi ile kontrol edilir. Bireyin açlık hissini algılayamaması iştahsızlık olarak tanımlanır. Çocukluk çağında iştahsızlık ve buna bağlı yeterli enerji ve besinlerin alınmaması fiziksel etkilenmenin yanında bilişsel ve psikolojik sonuçlara da sebep olur.

Çocuklarda gastrit

Çocuklarda mide rahatsızlıkları sanılanın aksine çok sık gözlenir. Çocukta beslenme sonrası mide şişliği, mide yanması, ağza acı ve ekşi tadd gelmesi,mid bulantısı, gece yatar pozisyondaa artan öksürük, sabah ağız kokusu , sabah boğaz ağrısı, tekrarlayan sinüzit ve orta kulak iltihabı, dışkılama değişikliği bulgularına sebep olur. Tanı almadığında çocukta kilo alama, beslenme bozuklukları, okula gitmede isteksizlik, yemek yemekten korkmaya neden olabilir. Tekrarlayan sinüzit ve orta kulak iltihabı sık antibiyotik kullanımına sebep olabilir.

Çocuklarda reflü hastalığı

Midenin katı ve sıvı gıdaları bağırsağa iletmesinde gecikme, yemek borusunun altındaki basınçta azalma sonucu mide içeriğinin yemek borusuna veya yutağa kadar çıkması olayıdır. Bazen kusma ve mide bulantısıda eşlik eder. Kilo artışı, kabızlık, Helicobakter pilori gastriti gibi birçok farklı sebebi vardır

Çocuklarda kusma

Kusma mide kaynaklı olabileceği gibi beyin içi problemler, bağırsaklarla ilgili problemlerden dolayıda olabilir. Bazen hi çbir sebep olmaksızın stres yanıtı olarak kaygıya bağlıda olabilir. Mutlaka geniş bir çerçeveden tüm sebepler taranmalıdır. Bazen basit bir enfeksiyona bağlı iken bazen altta yatan neden bir beyin tümörüdür. Sebat eden kusma mutlaka araştırılmalıdır

Çocuklarda karın ağrıları

Çocuklarda hastanelere en sık başvuru nedenlerinden biridir. Aileyi tedirgin eden bir sorundur. Karın içindeki tüm organların ağrıya sebep olma potansiyeli vardır. En sık bağırsak, safra kesesi ve mide problemlerine bağlı gelişir. Bazen kaygı bozukluğuna bağlı psikolojik olarakta gelişebilir.

Çocuklarda kabızlık

Çocuklarda kabızlık çok sık görülen ve aile dinamiklerini zorlayan bir sorundur. Önemsenmeyip veya etkin tedavi edilmeyip uzun süre devam ederse dışkı kaçırmaya sebep olabilir. Ailenin ve çocuğun psikolojik olarak yıpranmasına, çocuğun sosyalleşmesinin etkilenmesine neden olur. Mutlaka uzman kontrolünde ve etkin br şekilde tedavi edilmelidir. Yoksa yetişkinliğe uzanan sorunlara neden olur.

Çocuklarda fonsiyonel bağırsak bozuklukları

Özellikle ergenlik döneminde stres , kaygı bozukluğu ve anksiyete ile tetiklenen, yediğimiz gıdalarında rol oynadığı, bağırsaklarda sebep olacak hiçbir hastalığın gösterilemediği bozukluklardır. Tuvalete girildiğinde dışkılamayı tam yapamama, tam rahatlayamadan tuvaletten çıkma, karın şişliği, karın ağrısı, bazen ishal bazen kabızlık şeklinde bulgu veren bozukluklardır.

Çocuklarda karaciğer hastalıkları ve karaciğer enzim yüksekliği

Çocuklarda karaciğer hastalığı nedenleri çok farklı hatsalık gruplarından oluşur. İyi huylu, enfeksiyonlara bağlı geçici nedenler olabileceği gibi, doğuştan gelen, ilerleyici ve karaciğer nakline giden nedenlerde olabilir. Aşağıda genel hatları ile bazı nedenleri sıralanmıştır. Mutlaka konunun uzmanı bir hekim tarafından değerlendirilmelidir

Çocuklarda ishal

Çocuklarda ishal en sık enfeksiyonlara bağlı olurken, gıda allerjileri, gıdaların bağırsaklar tarafından tolere edilememesi, Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi genetik yatkınlıkla tetiklenen hastalıklar ilede olur. Tedavi sebebe yönelik olarak yapılır. Öncelikle neden olan hatsalığın saptanmasın gereklidir.